Bir veya birkaç kimyasal ajanın deriye uygulanması ile deride çeşitli derinliklerde kontrollü hasar oluşturulması ve sağlıklı bir derinin ortaya çıkmasını hedefleyen uygulama yöntemidir. Kimyasal peelingte amaç, deri tabakalarında istenilen derinliğe kadar hasar oluşturmak ve rejenerasyon sırasında yara iyileşmesinin avantajlarından yararlanarak çeşitli lezyonların tedavisini sağlamaktır.
KİMYASAL PEELİNG UYGULAMALARI
• Yüzeysel Kimyasal Peeling
Meyve asitleri ile yapılan peeling yöntemidir. Bitkisel peeling şeker kamışından elde edilen glikolik asitlerle, sütte bulunan laktik asitlerle vs. uygulanabilir. Daha yaygın olarak bilinen isimleri ise alfa hidroksi asitler (AHA) dır. Bunlar oldukça küçük moleküller olduğu için epidermisi (cildin en üst tabakasını) kolayca geçebilmektedir. Ancak daha alt tabaka olan dermise geçemezler. Epidermisteki hücrelerin yenilenmesini tetikleyerek onların dış etkenlere olan toleransını arttırırlar. Hücre yenilenmesi dışında epidermal kökenli olan yüzeysel lekelerin tedavisinde de başarılı olmaktadır.
Bir başka yüzeysel peeling ise salisilik asitlerle (BHA) yapılan peelinglerdir. Bu madde daha yüzeysel olarak epidermisi (cildin en üst tabakasını) etkiler. Daha çok akne, siyah ve beyaz nokta tedavisinde ve ikincil olarak lekelerin tedavisinde de tercih edilmektedir.
İşlem sonrası hemen günlük hayata dönülebilir.
• Orta Derinlikte Kimyasal Peeling
TCA - Trikloroasetik asit (10% - 35%) ve glikolik asitler ile yapılmaktadır. Ter bezleri, yağ bezleri ve kıl foliküllerinin bulunduğu dermisin derindeki tabakasında harabiyete yol açarak pigment değişikliklerini, hafif-orta derecedeki kırışıklıkların tedavisini de içeren fotoyaşlanma etkilerini düzeltmede ve ayrıca güneşe maruz kalmış ciltte, özellikle yüzde, ellerde, ön kolda ve boyunda ortaya çıkan kanser öncesi bir cilt hastalığı olan aktinik keratoz tedavisinde etkili olan bir yöntemdir.
İşlem sonrası yüz kırmızı bir renk alır. Daha sonra cilt rengi kahverengiye doğru koyulaşır ve 2-3 gün içinde deri dökülmeye başlar. İyileşme süreci yaklaşık 1 hafta sürmektedir. İyileşme sürecini hızlandırmak için cilt temiz tutulmalı, her gün birkaç defa yıkandıktan sonra nemlendirici bir pomat sürülmelidir.
• Derin Kimyasal Peeling
TCA (50%), Bakers, Fenol ve Jessner's solüsyonları ile yapılan peeling yöntemidir. Ciddi oranda soyulma gerçekleştirilmektedir. Akne ve sivilce izleri, skarlar, cilt lekeleri ve kırışıklıkların tedavisinde çok etkilidir. Ağrılı ve acılı bir işlem olması nedeniyle lokal anestezi altında yapılır. İşlemden sonraki süreç oldukça ağrılıdır. Düzenli ağrı kesici kullanılması gerekir. Yüzde 1 – 2 hafta devam eden şişlikler görülür. Yaklaşık 1 ay iyileşme süreci vardır ve kızarıklığın tamamen iyileşmesi 3 aya kadar sürebilir. Diğer kimyasal peeling yöntemlerine göre çok daha etkilidir ve etkisi uzun süre devam eder. Koyu tenli kişilerde muhtemel kalıcı renk açılması ihtimali dolayısıyla açık renk cilt yapısına sahip bireyler için daha uygun bir peeling yöntemidir.
Kimyasal Peeling Öncesi İncelenmesi Gereken Durumlar
- - Aktif enfeksiyon ve açık yaraların olması
- - Aktif uçuk (herpes) virüs enfeksiyonu
- - Son 3-12 ay arasında geçirilmiş orta veya derin peeling
- - Yakın zamanda geçirilmiş yüz cerrahisi
- - Anormal skar oluşumu, keloid hikayesi ve geç yara iyileşmesi öyküsü
- - Radyoterapi öyküsü
- - Fitzpatrick deri tipi IV, V, VI
- - Salisilik asit peelingi için Aspirin alerjisinin olması
- - Antikoagülan kullanımı
- - Yoğun sigara kullanımı
- - Gebelik / emzirme
- - Yoğun güneş ışığına maruz kalma riski
- - Geçirilmiş cerrahi girişimler (en az 6 ay beklenmelidir)
Kimyasal Peeling Seans Süresi ve Seans Sayıları
Seanslar tedavi edilecek bölgenin büyüklüğüne göre ortalama 30 - 60 dk. sürmektedir.
Seans sayıları kişiden kişiye, vakaya ve uygulama türüne göre değişiklik göstermekle birlikte ortalama;
yüzeysel peeling uygulamalarında 2 - 4 hafta aralıklarla 4 - 8 seans,
orta derinlikte peeling uygulamalarında 2 - 4 ay aralıklarla 2 - 4 seans,
derin peeling uygulamalarında genelde tek seans yeterli olmaktadır.
Kimyasal Peeling Öncesi Uyarılar
- - Kimyasal peeling işleminden en az 1 hafta öncesinden saç boyası ve perma yaptırılmamalıdır.
- - Tedavi için mümkün mertebe bahar ve kış ayları seçilmelidir.
Kimyasal Peeling Sonrası Uyarılar
- - Direkt güneş ışığına maruz kalınmamalı ve solaryumdan kaçınılmalıdır. Bu hassasiyet mümkün mertebe 6 ay süreyle uygulanmalıdır. Bu süre boyunca yüksek faktörlü güneş koruyucular kullanılmalıdır. Yaz aylarında şapka ve gözlük kullanmakta önleyici tedbirler arasındadır.
- - İlk gün duş yapılmamalı, 1 hafta süreyle ılık bir duş tercih edilmelidir.
- - 2 - 3 gün sonrasında makyaj yapılmasında bir sakınca yoktur. Dudak ve göz makyajı yapılabilir.
Sık Sorulan Sorular
Kimyasal peeling ağrılı / acılı bir tedavi midir?
Yüzeysel ve orta derinlikte peeling uygulamalarında tedavi sırasında ve sonrasında ciltte hafif ve orta şiddette yanma hissi oluşabilir. Acıyı azaltmak için anestezik kremler kullanılabilir. Derin peeling işlemi ağrılı ve acılı bir cilt soyma işlemidir. Tedavi lokal anestezi altında uygulanır. Tedavi sonrasında anestezik kremler ve ağrı kesicilerin düzenli kullanılması gerekir.
Kimyasal peelingin yan etkisi var mıdır?
- - Ciltte kızarıklık ve cilt renginde açılmalar olabilir.
- - Bazı durumlarda boyunda gözyaşı damlasını takiben peeling çizgisi oluşabilir.
- - Hassas ciltlerde alerjik reaksiyonlar ve kimyasal yanık riski bulunmaktadır.